ArtBorne projecten zonder Airborne Wandeltocht in 2020
De Airborne Wandeltocht is vanaf 1946 in september een vast gegeven in de gemeente Renkum. Deze herdenkingstocht die de afgelopen 74 keer door duizenden mensen jaarlijks is gewandeld, is een vast gegeven in de herdenkingsmaand september.
Stichting Scarabee organiseert vanaf 2009 ieder jaar twee nieuwe ArtBorne projecten die gerealiseerd worden op de dag en langs de route van de Airborne Wandeltocht. Wij noemen dit ‘Monumenten voor één Dag’. In grote installaties die beeldend kunstenaars in opdracht van Scarabee realiseren, staat het ‘hedendaags herdenken’ centraal.
In 2020 gaat de Airborne Wandeltocht niet door maar is er gezocht naar een oplossing om de ArtBorne projecten op een ander moment, op een andere locatie en in een aangepaste vorm te laten plaatsvinden.
Twee kunstenaars waren geselecteerd voor de projecten van 2020:
1. Kunstconstructie (Françoise Braun en Casper Teijgelaar).
2. Anne ten Ham
Zij hebben hun projecten aangepast aan deze bijzondere situatie.
1. Kunstconstructie (Françoise Braun en Casper Teijgeler, Arnhem):
Moving Freedom, Een virtueel monument voor één dag.
Deze video over de Airborne Wandeltocht 2020 wordt uitgezonden op 5 september 2020 en is vanaf 9.00 uur op deze website en op de website van de Airborne Wandeltocht en Kunstconstructie te zien.
Moving Freedom is een samenwerkingsproject van PSV Renkum, de gemeente Renkum, en Kunstconstructie, in opdracht en begeleid door stichting Scarabee.
Bewegingsvrijheid wordt door van Dale gedefinieerd als: ‘de mogelijkheid om te kunnen gaan waar je wilt’. In die zin is 2020, het jaar dat de 74ste Airborne Wandeltocht gehouden zou worden, wel een heel bijzonder jaar: het is de eerste keer sinds WOII dat wij in Nederland beperkt zijn in onze vrijheid. Door het virus is dat vooral een fysieke beperking. De bewegingsvrijheid van iedereen is letterlijk (thuiswerken) en meer figuurlijk (elkaar niet aan kunnen raken, knuffelen) kleiner geworden en dat heeft grote invloed op ons dagelijks leven.
Daarom is het juist nu extra belangrijk om stil te staan bij het begrip ‘vrijheid’: de vrijheid die ineens niet meer zo vanzelf sprekend is. Vrijheid die beperkt wordt door een (intelligente) lock-down, apps en regeringsleiders elders die in corona een aanleiding zien om de controle over burgers te verscherpen zonder uitzicht op het terugdraaien van deze maatregelen.
Moving Freedom is een video over de vraag of je met elkaar – op afstand – stil kunt staan bij het begrip vrijheid. Het is monument voor één dag dat het gemis aan bewegingsvrijheid weergeeft maar tegelijkertijd herinneringen aan vrijheid en het lopen van de Airborne Wandeltocht ophaalt. Tevens geeft het hoop voor de toekomst, naar hoe het ooit weer zal zijn.
Video
De video bestaat uit beelden van de 10 km wandeltocht in het nu. Het beeld legt de stilte in deze coronatijd vast, waarin iedereen veel vaker en langer thuis is: een video van de route met natuur en weinig mensen. De video duurt zolang als het duurt om de 10 km te wandelen. Het geluid van de video vertelt het verhaal over het verleden: over alle 73 edities hiervoor toen velen de tocht liepen. Het vertelt tegelijkertijd het verhaal over de toekomst, van de wandeltochten die weer plaats gaan vinden als we corona overwonnen hebben en iedereen zijn bewegingsvrijheid weer terug heeft.
© Kunstconstructie 2020
2. Anne ten Ham (Arnhem)
– – – — V for Victory, hoop en verwachting gedenken en herdenken
Een samenwerkingsproject van PSV Renkum, de gemeente Renkum en Anne ten Ham in opdracht van en begeleid door stichting Scarabee.
uitvoering 18 september 2020, Locatie gemeentehuis Oosterbeek.
(uitgebreide informatie over V for Victory vanaf 18 september)
Na de kranslegging op het Airborne monument zullen 120 kinderen uit de gemeente Renkum 15 000 goudsbloemen uit de 59 ramen aan de zuidgevel van het gemeentehuis op het bordes uitstrooien. Het bordes zal na de performance knaloranje kleuren. Het is de generatie van de toekomst die als bloem in knop, hoop en verwachting meedraagt. Maar voor henzelf is het vaak lastig iets te herdenken waaraan zij geen herinneringen hebben. Met de bloemen worden de zaden mee gezaaid. Een gedeelte daarvan zal in de bloembedden vallen die aan weerszijden van de bordestrap in morsecode V for Victory, V voor Vrijheid zijn aangelegd. In de loop van het schooljaar kunnen de kinderen de planten verzorgen en ze zien groeien. Waarop ze het volgende voorjaar in de herdenkingsmaand mei, overvloedig zullen bloeien. Op deze manier kunnen de kinderen zich verbinden met het goudsbloem herdenkingsmonument, omdat zij het zelf hebben (mee)gemaakt.
Het is belangrijk het verleden te gedenken, ‘Vergeet de oorlog en je hebt geen vrede’.
© Anne ten Ham 2020
